De Ruach Foundation probeert op haar eigen bescheiden manier ‘de rechten van volwassenen met een intellectuele beperking’ te verbeteren.
Een voorbeeld hiervan zijn onze inspanningen om een van onze bewoners, Manuel, zijn recht om legaal te ‘bestaan’ te realiseren. Toen hij geboren werd, is hij niet ingeschreven in een bevolkingsregister. Dat betekent dat zijn geboorte, en dus zijn bestaan, nooit is
geregistreerd in Nicaragua. Dit komt vrij vaak voor, te meer als mensen ver af wonen van de aanmeldcentra. Net als de familie van Manuel, die ergens in de binnenlanden wonen. Meestal wordt dat in de loop van de kinderjaren recht gezet. Maar in het geval van Manuel, die al 32 jaar is, dus niet.
Van `niet` naar legaal bestaan
Twee jaar geleden kwamen Manuel en zijn zus Maria Elena bij ons wonen. Zij had wel een geboorteakte, maar hij niet. Dus leek het mij een noodzakelijke stap om Manuel legaal ingeschreven te krijgen. Ik ging met hem naar het kantoor van de Procuraduría de los derechos humanos (de ombudsman van de mensenrechten), bij ons twee straten verderop, in de verwachting dat zij wat zouden kunnen betekenen in dit geval. Maar niet dus. Zij verwezen me door naar het bureau bevolkingszaken van het stadhuis. Die gaven me een hele waslijst van documenten die ik zou moeten verzamelen, om Manuel ingeschreven te krijgen. Het leek een onmogelijke opgave. En dat was twee jaar geleden…
Sinds die tijd gebruikten we al onze creativiteit en doorzettingsvermogen om Manuel geregistreerd te krijgen. Een advocaat van de Hoge kiesraad hielp ons een paar stappen verder door de vader een papier te laten tekenen waarin hij zei het alleenrecht te hebben over Manuel, daar de moeder overleden was. Dat scheelde al weer een aantal documenten die daardoor van de waslijst af konden.
Huisbezoek
De procedure kon in gang gezet worden bij de politie, om door hen een huisbezoek te laten doen, om te onderzoeken of Manuel echt bestond. Toen dat papier na verloop van tijd overhandigd kon worden moesten we naar het Hooggerechtshof. Mijn poging om de zaak aanhangig te mogen maken als actuele verzorger en dus vertegenwoordiger van Manuel werd door de rechter afgewezen. Dus hoe nu verder? De vader woonde nog steeds ver af in de binnenlanden. Was telefonisch nauwelijks te bereiken. Was op zich voor dat Manuel ingeschreven zou worden, maar was druk met zijn eigen leven waardoor zijn medewerking in de hele procedure vrijwel nihil was…
Ombudsman
Opnieuw een bezoek aan de ombudsman van de mensenrechten. Zowaar was het nu een vruchtbaarder bezoek. Ze hielpen me aan een advocaat die zich wel in de zaak vast wilde bijten. Ze vroeg er wel een redelijk bedrag voor, maar volgens haar was dit maar een schijntje( 1/3) bij wat de zaak waard was. Wetend dat het zonder haar hulp niet zou lukken gingen we met haar voorstel mee. Inmiddels was het november 2020.
Naar de rechtbank
In maart legden we, m.b.v. de advocate, Manuels zaak voor aan het Hooggerechtshof, voor. Inmiddels hadden we Manuel geleerd een handtekening te kunnen zetten. Manuel kan niet lezen of schrijven, maar het lukte ons hem zijn handtekening MM te leren schrijven (Manuel Martinez). En voor de aanvraag aan het gerechtshof kon hij voor het eerst officieel zijn handtekening zetten!
Naar verloop van tijd kregen we te horen dat Manuel en twee getuigen (werknemers van de Fundación) voor de rechter moesten verschijnen. De volmachte van de vader voor de advocaat van Manuel bleek echter niet voldoende. De rechter gebood dat de vader zelf aanwezig moest zijn! Dus werd de rechtszaak uitgesteld. De advocate deed al het mogelijke om met de vader in contact te komen, wat haar lukte. En de rechtszaak vond plaats, waarop twee weken later het bevrijdende woord kwam, dat de rechter toestemming gaf Manuel in te kunnen schrijven in het bevolkingsregister van de burgerlijke stand en gelukkig in zijn nieuwe woonplaats: Juigalpa! En als kers op de taart ging ik met Manuel naar het Hooggerechtshof, waardoor hij ook zijn identiteitskaart aan kon vragen, wat een usance is in Nicaragua.
Vieren!
En vandaag hebben we die kaart kunnen halen. Voor mij persoonlijk is dit een van de grootste resultaten die ik geboekt heb als zijnde coördinatrice. Ook hier ben je weer afhankelijk van de mensen die op je pad komen en die een stukje met je mee willen lopen. Maar ze komen! En opnieuw is het belangrijk, het samen ergens voor gaan.
Met Manuel hebben we op de terugweg naar huis een lekker gebakje genomen en wat gedronken op dit eindresultaat. Wat een feest! Het is duidelijk, dat de wonderen echt de wereld nog niet uit zijn…
