Als het niet kan zoals het moet…

Hoe kom ik aan een boekenkast? In een land waar relatief weinig gelezen wordt – boeken zijn in Nicaragua relatief duur en zeker geen basisbehoefte – is het niet verwonderlijk dat er nauwelijks boekenkasten te vinden zijn. En juist boeken heb ik het meest in mijn koffers gestopt, om mee te verhuizen naar Nicaragua…

Via Louisa, de hulp in de huishouding bij wie ik verblijf, kom ik in contact met haar man Roberto. Geen timmerman van beroep, maar door de omstandigheden een manusje van alles. Hij heeft echt al van alles aangepakt in zijn leven om te zorgen dat er brood op de plank is voor zijn gezin: bij de gemeente gewerkt, als oppasser van gebouwen, als metselaar, klusjes als timmerman etcetera. Hij zou zelfs straten gaan vegen als dat hem een bepaald inkomen zou opleveren, want vast werk vinden is hier niet makkelijk. Toch is het werkloosheidscijfer niet extreem hoog in Nicaragua, omdat zóveel mensen in het informele circuit het een en ander aan inkomsten bij elkaar weten te scharrelen. Wat men doet is minder belangrijk dan dat er werk en een inkomen zijn!

Roberto komt. Ik laat hem een boekenkastje in mijn logeerhuis zien als voorbeeld. Graag wil ik er eentje die langer is – ik wijs aan tot waar – en die een extra plank heeft, dus een boekenkast met in totaal drie planken. “No problema”, en we maken concrete afspraken. In een tweede bezoek presenteert hij de rekening. Inclusief vervoerskosten? “No problema.” Twee dagen later komt hij de kast afleveren. En niet met behulp van een transportbusje, maar met de kast op zijn rug (twintig minuten lopen…). Hij vond dat er anders teveel voor vervoerskosten betaald had moeten worden: “Toch zonde van het geld?”

De kast ziet er mooi uit. Roberto is ook erg tevreden met zijn werk. Terecht! Maar als ik naderhand rustig kijk naar de indeling van de kast, is die wel anders dan het voorbeeld dat we ernaast hebben gehad… En is het duidelijk dat hij geen lezer is en niet zo veel boeken in zijn handen heeft gehad: één plank is op goede hoogte, zodat een standaard boek erop kan. De tweede plank is alleen voor formaat pocketboeken, die ik niet veel heb. En de derde plank ontbreekt. De ruimte tussen de bodem en de tweede plank is daardoor extreem groot, verloren ruimte dus.

Roberto vragen de kast aan te passen? Onmogelijk, hij heeft zijn best gedaan! En een mooie kast gemaakt. Dat die kast niet geheel beantwoordt aan mijn verwachtingen en wensen is mijn probleem. Dit is een intercultureel misverstand… Dit vraagt om een flexibele en creatieve insteek, waarbij Roberto’s goede wil belangrijker is dan het product.

Een mooi voorbeeld van wat het betekent in een ander land met andere gewoonten en ideeën te leven! En uiteindelijk: Niet alleen Roberto blij, maar ik ook. Want ik heb mijn kaders los kunnen laten en me kunnen aanpassen aan het schema dat Roberto heeft gemaakt. Zie de foto voor het resultaat!